51 Ayna mı? 63 Ayna mı?
Forklift çatalı nedir? Çatal ölçüleri nasıl okunur? Yük diyagramı nedir?
Forklift çatalı, forkliftin ön kısmında yer alan ve yükleri taşımaya yarayan, genellikle iki adet L şeklindeki çelik koldan oluşan parçadır. Bu çatallar, paletli veya düz tabanlı yüklerin altına girerek onları kaldırmaya ve taşımaya yarar.
Forklift çatalları yüksek mukavemetli karbon çeliğinden imal edilir. Bu çelikler ısıl işleme uygun ve çatlama riskine karşı dirençlidir. Böylece ağır yükler altında çatalın esnekliği artırılırken ani kırılmalarının da önüne geçilmiş olur. Çünkü çatal kırılmasının telafisi yoktur.
Forklift Çatalı Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir?
- Taşıma Kapasitesi: Forkliftinizin taşıyabileceği maksimum yük kapasitesine uygun bir çatal seçilmelidir.
- Çatal Uzunluğu: Taşınacak yüklerin boyutuna göre çatalın uzunluğu belirlenmelidir. Genellikle 100x120cm ölçülerinde palet kullanımı yaygın olduğu için 1200mm uzunluğundaki forklift çatalları tercih edilmektedir. Uzun çatallar geniş yükler için uygundur, ancak dönüş kabiliyetini kısıtlayabilir.
- Uygun Sınıf ve Tip: Forkliftinizin montaj sınıfına (Class 2, 3, 4) uygun çatal tercih edilmelidir. Örneğin; 1,5 tonluk forkliftler Class2 (41 ayna) ye sahiptir ve satın alınacak çatallar 41 ayna olmalıdır.
Forklift Çatal Ölçüleri
Forklift çatal ölçüleri genellikle ayna yükseklik sınıfı (2A-3A-4A) x Genişlik (W) x Kalınlık (T) x Uzunluk (L) olarak belirtilir.
Örneğin; 3 tonluk bir forkliftte standart olarak 3A125x45x1200mm çatal kullanılır. İhtiyaca göre farklı uzunluk tercih edilebilir fakat ağırlık merkezinin 500mm olduğu unutulmamalıdır. 2m uzunluğunda bir çatal kullanılırsa veya 2m’ lik çatal uzatması kullanılırsa ağırlık merkezi 1000mm olacağından kaldıracağı yük, max 1,5 ton olacaktır. Detaylı bilgi için o forklifte ait yük diyagramı kontrol edilmelidir.
CLASS | AYNA YÜKSEKLİĞİ | TAŞIMA KAPASİTESİ (YAKLAŞIK) |
2A | 406 mm (41 Ayna) | 1,5-2,5 Ton |
3A | 508 mm (51 Ayna) | 3-4,5 Ton |
4A | 635 mm (63 Ayna) | 5 Ton- |
Yük Diyagramı Nedir?
Forklift yük diyagramı (ya da yük kapasite diyagramı), bir forkliftin belirli yükseklik ve yük merkezinde taşıyabileceği maksimum yük kapasitesini gösteren teknik bir tablodur. Bu diyagram, forkliftin güvenli çalışma sınırlarını belirler ve genellikle forkliftin üzerinde, operatör tarafından kolayca görülebilecek bir yerde bulunur.
Mesela yukarıdaki diyagram, 3 tonluk bir forklifte aittir. 3 ton kaldırma kapasitesi olan bir forklift, yük merkezini 500mm’ye konumlandırarak 4730mm ye en fazla 1965kg lık bir yük kaldırabilir.
Neden Önemlidir?
Forkliftin taşıma kapasitesi sabit değildir. Kaldırma yüksekliği arttıkça ya da yük merkezinizi öne kaydırdıkça, forkliftin devrilme riski artar. Bu nedenle, yük diyagramını okumak ve uygulamak hayati derecede güvenlik sağlar.
⚠️ Kullanımda Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Çatal uçları eğilmiş ya da çatlamışsa kesinlikle kullanılmamalı
- Asla kaynak yapılmamalı
- %10’ dan fazla aşınma varsa yenisi ile değiştirilmeli
- Her iki çatalın eşit uzunluk ve yapıda olması gerekli
- Çatal pimleri çalışır pozisyonda olmalı
- Kanca kısımlarında deformasyon varsa çatal değiştirilmeli
- FEM veya ISO belgeli ürünler tercih edilmeli